Artykuły i raporty

Nie oswoiliśmy się jeszcze na dobre z takimi pojęciami jak sztuczna inteligencja (artificial intelligence – AI), czy inteligentne miasto (smart city), gdy do powszechnego obiegu wszedł nowy termin – bliźniak cyfrowy (digital twin). W PCSS prace nad bliźniakiem cyfrowym, rozumianym jako wirtualne odzwierciedlenie wybranego wycinka rzeczywistości, trwają od wielu lat w takich projektach, jak uruchomiony w 2006 roku ACGT (Advancing Clinico-Genomic Trials on Cancer), w którym zespół pracował nad cyfrowym odzwierciedleniem procesów i obiektów w organizmie człowieka.

Zapraszamy na rozmowę z Tomaszem Łęckim, Dyrektorem Muzeum Narodowego w Poznaniu o przenikaniu się przyszłości z przeszłością, wzbogacaniu sztuki nowoczesnymi technologiami oraz o wieloletniej współpracy Muzeum z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym.

Laboratorium Art&Science PCSS to przestrzeń funkcjonując przy ul. Zwierzynieckiej 20. Od kilku lat celem tego miejsca jest budowanie i tworzenie interdyscyplinarnej społeczności funkcjonującej na przestrzeni środowisk artystycznych, technologicznych czy naukowych. Misja ta jest realizowana poprzez regularne z instytucjami kultury, NGO’sami czy kolektywami przy realizacji wydarzeń artystycznych, rezydencji jak edukacyjnych.

Analiza zasobów genowych roślin uprawnych metodami genomicznymi przeprowadzana jest w celu opracowania charakterystyki ich materiału genetycznego. Nowe metody badawcze oraz uzyskane dzięki nim dane pozwalają hodowcom na zwiększenie efektywności i skuteczności prowadzonych programów hodowlanych poprzez wstępne projektowanie właściwości nowych odmian. Narzędziem służącym do osiągnięcia tego celu są platformy molekularne pozwalające na gromadzenie i efektywne przeszukiwanie dużych wolumenów heterogenicznych danych referencyjnych.

Pytanie jak dostosować technologię do potrzeb zdrowotnych człowieka jest jednym z najważniejszych, jakie zadają sobie naukowcy i specjaliści od IT. Odpowiedzi szukali także twórcy najnowszego odcinka PSNC Digital Future Talks, przyglądając się z bliska projektom i inicjatywom prowadzonym w Poznańskim centrum Superkomputerowo-Sieciowym.

Prace badawczo-rozwojowe nad wykorzystaniem systemów uczenia maszynowego we wczesnej diagnostyce jaskry prowadzone są w PCSS od ponad 10 lat. We współpracy z lekarzem okulistą dr. Robertem Wasilewiczem wypracowano przez ten czas, funkcjonujący już na stałe i nadający się do powielenia w innych dziedzinach medycyny, sposób wykorzystania technik uczenia maszynowego dla lepszego poznawania patomechanizmów i czynników rozwoju choroby.

Rok 2023 przyniósł wiele ciekawych rozwiązań w obszarze bibliotek cyfrowych i agregacji cyfrowych danych dziedzictwa kulturowego. Prace nad rozwojem pakietu oprogramowania DInGO, we współpracy z Biblioteką Śląską oraz Uniwersytetem Wrocławskim, zaowocowały pierwszymi wdrożeniami siódmej generacji systemu dLibra, wyróżniającej się nowym układem interfejsu użytkownika, zmienionym sposobem przeszukiwania zasobów udostępnianych w systemie oraz ich prezentacji z uwzględnieniem występowania poszukiwanych fraz w treści obiektu.

PRACE-LAB to projekt realizowany w Polsce, oferujący zaawansowane usługi obliczeniowe oraz składowania danych, wspierający środowiska naukowe w kraju i Europie oraz badania przemysłowe w gospodarce. To także najnowocześniejsza i największa infrastruktura obliczeniowa o najwyższym standardzie niezawodności, podlegająca standaryzacji w ramach bezpieczeństwa ISO 27001 oraz jakości ISO 9001.

Miniony 2023 rok rozpoczął się dla zespołu PSNC Aerospace Lab od działań finalizujących, głównie w zakresie formalnym, kończące się w tym okresie projekty GOF 2.0 i ERICA. W zakresie działań projektowych pojawiła się inicjatywa natowska DIANA, w ramach której Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe jest jednym z centrów testowych. W obszarze zainteresowań DIANA znajdą się tzw. pojawiające się i przełomowe technologie (emerging and disruptive technologies).

Zapewnienie łatwego i powszechnego dostępu do środowiska umożliwiającego badanie oraz rozwój technologii 5G to główne założenia, dla których podjęto projekt PL-5G. Dostarczone krajowe laboratorium jest unikalną w skali kraju infrastrukturą badawczą dla prowadzenia praktycznych badań dotyczących technologii i usług 5G.

Bazy sekwencji genomowych w połączeniu z wielkoskalową strukturalną analizą in silico mogą skutecznie prognozować właściwości potencjalnych enzymów o znaczeniu medycznym. Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe pozwoliło zastosować rozwinięte oprogramowanie do analizy ponad 256 mln białek zawartych w 85 tysięcy genomów bakteryjnych.

Dzięki infrastrukturze Dariah.lab w 2023 roku zrealizowane zostały pierwsze pilotażowe przedsięwzięcia, podjęte w celu ochrony i upowszechniania zasobów dziedzictwa. Dariah.lab jest infrastrukturą badawczą dla humanistyki i nauk o sztuce budowaną w ramach projektu DARIAH-PL. Służy ona pozyskiwaniu, przechowywaniu i integracji danych o kulturze z zakresu nauk humanistycznych i społecznych oraz przetwarzaniu, wizualizacji i udostępnianiu zasobów cyfrowych.