Europeana 1989: archiwum czasu przełomu

Europeana 1989: archiwum czasu przełomu
„My stworzyliśmy historię” – pod takim hasłem rozpoczął się projekt Europeana 1989, w ramach którego mieszkańcy byłego bloku Wschodniego są zachęcani do dzielenia się swoimi wspomnieniami, zapisanymi za pomocą zdjęć oraz nagrań audio lub wideo, związanymi z przełomowymi wydarzeniami roku 1989. PCSS jest partnerem technologicznym przedsięwzięcia.

Założeniem Europeany 1989 jest stworzenie każdemu chętnemu możliwości udostępnienia swoich zdigitalizowanych zasobów na stronie projektu lub użyczycie ich do digitalizacji podczas jednej z trzech publicznych zbiórek. Pierwsza – 8 i 9 czerwca odbędzie się w Warszawie, druga w Poznaniu (14-15 czerwca), a trzecia w Gdańsku (21-22 czerwca). Koordynatorem polskiej odsłony inicjatywy jest Narodowy Instytut Audiowizualny. Ambasadorami Europeana 1989 w Polsce są Tadeusz Mazowiecki i Chris Niedenthal. W akcji wezmą udział także inne kraje należące do byłego bloku Wschodniego: Czechy, Estonia, Niemcy, Węgry, Litwa i Łotwa.

Idea budowania archiwum w oparciu o zbiory pozainstytucjonalne, prywatne, nieformalne, tworzone oddolnie może pozwolić historykom uzupełnić zasoby źródłowe dotyczące 1989 roku. Być może okaże się, że narracja o tamtej rzeczywistości budowana na bazie prywatnych zasobów historycznych odbiegać będzie od tej znanej z podręczników historii, akcentujących przede wszystkim wątki polityczne i gospodarcze przełomu lat 80. i 90.

Wszystkie treści zgromadzone w ramach publicznej zbiórki będą udostępniane na wolnej licencji (dokładniej na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach). Oznacza to, że swobodnie wykorzystywać je będzie można np. w projektach edukacyjnych dotyczących najnowszej historii Polski czy do ilustrowania haseł Wikipedii. Takie zasady gromadzenia i udostępniania skanów archiwaliów stanowią jednak duże wyzwanie dla organizatorów projektu – potrzebna jest odpowiednia edukacja jego uczestników w zakresie podstawowych zasad prawa autorskiego (nie tylko wolnych licencji, ale także ochrony wizerunku). W rozdawanej podczas konferencji broszurze Przewodnik po digitalizacji pamiątek – Europeana 1989 znalazły się już odpowiednie informacje na ten temat.

Zbiórki pamiątek i ich digitalizacja będą prowadzone:

8 i 9 czerwca (sobota, niedziela) w Domu Spotkań z Historią przy ul. Karowej 20 w Warszawie, (8 czerwca w godzinach 14:00 – 20:00, 9 czerwca w godzinach 10:00 – 20:00), wydarzenie towarzyszące festiwalu Wyłącz system.

14 i 15 czerwca (piątek, sobota) w Bibliotece Kórnickiej PAN w Pałacu Działyńskich na Starym Rynku 78/79 w Poznaniu (w godzinach 10:00 – 20:00),

21 i 22 czerwca (piątek, sobota) w Europejskim Centrum Solidarności przy ul. Wały Piastowskie 24 w Gdańsku (w godzinach 10:00 – 20:00).

Osoby, które nie będą mogły pojawić się podczas zbiórek, w dalszym ciągu mogą podzielić się wspomnieniami i przyczynić się do powstawania archiwum Europeana 1989. Wystarczy zarejestrować się na stronie projektu i przesłać cyfrowe wersje przedmiotów wraz z historiami, które się z nimi wiążą.

źródło: www.nina.gov.pl